Juulirde Aghdam (Azerbaijan: Ağdam məscidi) walla juulirde Juma (Azerbaijan: Cümə məscidi) ko juulirde e nder wuro gonngo e wuro Agdam, Azerbaijaan.[1]. 

Aghdam Mosque
Juulirde
Golle imaaɗe1870 Taƴto
LesdinkeejumCümə məscidi Taƴto
LesdiAserbayjan Taƴto
Nder laamooreAghdam District Taƴto
LocationAghdam Taƴto
Jonde kwa'odineto39°59′36″N 46°55′54″E Taƴto
Made from materialstone Taƴto
ArchitectKarbalayi Safikhan Karabakhi Taƴto
Architectural styleIslamic architecture, architecture of Azerbaijan Taƴto
Map

Tariya

[waylu iwdi]

Mahugo

[waylu iwdi]

Juulirde ndee ko mahoowo Karbalayi Safikhan Karabakhi mahi ɗum gila 1868 haa 1870, e mbaadi tippudi juulirɗe e nder diiwaan Karabakh, tawi ina jeyaa heen feccude coloŋaaji kaaƴe e dow galleeji ɗiɗi ɗii e huutoraade ceŋorɗe dome.  Juulirɗe goɗɗe e ngal ɗoon mbaydi ina njeyaa heen juulirde Barda, juulirde Yukhari Govhar Agha to Shusha, juulirde to wuro Fuzuli e juulirde wootere to wuro Horadiz.[2]

Golle Armeni en

taƴto

[waylu iwdi]

E nder wolde Nagorno-Karabakh adannde, Aghdam huutoraama e konu Azerbaijaan ngam fiyde misilaaji juutɗi BM-21 Grad e dow yimɓe Armeni en to Stepanakert.[3][4]  Aghdam caggal ɗuum naati e les njiimaandi konu Armeni.  Caggal nde ɓe nanngaa, e wiyde seedtiiɓe, wuro ngoo loppitaama, ngo halkaama, ngo yani.[5]  Juulirde Aghdam, ko mahdi tan heddii e nder Aghdam, mbonnaama e graffiti, huutoraa ko ngam dañde jawdi e baali.[6][7][8][9]  Haala "Armeni'en barbaar'en waɗooɓe juulirɗe ngam waɗugo baali" laatoto huunde marnde nafuuda nder mooɓgal Azerbaijan nder fuɗɗam hare Nagorno-Karabakh 2020.[10]

 
Aghdam jumaa juulirde

E hitaande 2009, Republique Artsakh fuɗɗii rokkude peeje kaalis ngam hisnude monimaaji lislaam.  E wiyde ardiiɓe Artsakh, saraaji juulirde Aghdam ɗii laɓɓinaama e ɓuuɓri, ɓe ndartinaama e hitaande 2010.[11][12]  Jaayndiyanke RFE/RL biyeteeɗo Stepan Lohr, njilluɗo Agdam e hitaande 2011, yaltinii fotooje juulirde nde alaa ɗo haaɗi, e ko o sifotoo ko "nder juulirde Aghdam nde wonnoo ko teddunde, nde yejjittaake, nde bonnaaka".[13]  Wiɗto satelit mo Caucasus Heritage Watch to duɗal jaaɓi haaɗtirde Cornell waɗi, hollitii wonde hakkunde 1977 e 2019, mbaydi e mbaadi juulirde ndee fof waylaaki.  Gila hitaande 1992, juulirde ndee waɗii bonanndeeji seeɗa e les njiimaandi Armeni en, tawi ko ɓuuɓri hannde ndi ɓe mbaɗnoo e jamaanu Sowiyet en tan ittaa.[14]

Caggal wolde ɗiɗmere Nagorno-Karabakh

taƴto

[waylu iwdi]

Caggal nde Azerbaijan heɓi nafoore e wolde Nagorno-Karabakh ɗiɗaɓere, o heɓti diiwaan Aghdam rewrude e nanondiral Nagorno-Karabakh 2020 ñalnde 20 noowammbar 2020.[15]  Balɗe tati caggal ɗuum, hooreejo leydi Ilham Aliyev e debbo mum Mehriban Aliyeva njilliima ɓulli wuro ngoo e juulirde Aghdam.  Aliyev hokki Qur'aana diga Makka haa juulirde.[16]

Caggal nde Aghdam artiri Azerbaijan, juulde jumaa adannde e nder duuɓi 28, ko imaam cakkitiiɗo juulirde ndee e soldateeɓe Azerbaijan mbaɗi ɗum.[17][18]

Ƴeew kadi

taƴto

[waylu iwdi]

Pinal leydi Azerbaijaan