History of the Jews in Eswatini

Daartol yahuud en Eswatini, wonnooɗo Suwaziland.

Jamanuuji hannde

E hitaande 2002, gardiiɗo jaagorɗe leydi Swaziland, hono Barnabas Dlamini, wiyi wonde leydi ndii ina weltii e darnde renndo mum yahuud en : « renndo yahuud en ina famɗi, ina heewi sappooji, wonaa teemedde, kono e nder duuɓi ɗii, ina waɗi batte keewɗe e ƴellitaare... leydi men, inɗe Kirsh e Goldblatt maa ciftore ko juuti caggal jamaanu mum en" ina firta jom en jawɗeele en Swaziland en ɗiɗo anndaaɓe. Kalman Goldblatt mo caggal mum wayli innde mum wonti Kal Grant ummorii ko Lituwaani, o mahi jawdi makko e nder njulaagu keewngu e ƴellitde gure gadane e nder leydi ndii.[1]

E hitaande 2019 ina waɗi renndo yahuud en fotde 50 haa 60 neɗɗo. Yahuudiyankooɓe Eswatini/Swazi ina njogii darnde mawnde e nder njulaagu e faggudu sariya.[2] Renndo ngoo ina waɗi Israayiilnaaɓe, yahuud en Afrik worgo, e iwdi mooliiɓe wolde adunaare ɗimmere. Won e daɗɓe e Holocaust koɗi to Suwaziland. Yahuuda en keɓii ko famɗi fof haɓaade juulɓe. Yahuudiyanke mawɗo ko Stanley Sapire, hooreejo ñaawirdu Swaziland.[3]

Jokkondiral e Israayiil

E hitaande 2017 gardiiɗo jaagorɗe leydi Israayiil, hono Benjamin Netanyahu e koolaaɗo mum Suwazilan, Dr Barnabas Sibusiso Dlamini (1942–2018) ina wondi e jaagorgal mum ko feewti e ndema, hono Muusaa Vilakati, kawritii to Urusaliima. Netanyahu hollitii weltaare mum e laamɗo Swazi Mswati III mo o weltini e Israayiil.[4]

Yimɓe teskaaɓe

Natan Gamedze

Winndannde mawnde : Natan Gamedze

Rabi Natan Gamedze (jibinaa ko e hitaande 1963, to leydi Suwazilannde, gila 2018 o wayli innde mum wonti Eswatini) ko rabbi e jannginoowo Haredi. Jibinaa ko e leñol laamɗo leñol Gamedze e nder Laamu Swaziland, o naati e diine Yahuuda en, o heɓi ordinateer rabbi, jooni o woni ko e yeewtidde e yimɓe yahuud en e nder winndere ndee kala e daartol makko keeriiɗo no laamɗo Afriknaajo wontiri rabbi yahuud en Haredi ɓaleejo .[5]

Natan Kirs

Winndannde mawnde: Natan Kirsh

Nathan Kirsh (jibinaa ko ñalnde 6 lewru Yarkomaa 1932) ko jom ngalu miliyaaruuji Afrik worgo/Swaasi/Eswatini. O ardii fedde wiyeteende Kirsh Group, jogiinde ko ɓuri heewde e kaalis e nder New York, hono Jetro Holdings, jom suudu Restaurant Depot e Jetro Cash & Carry. Fedde ndee ina jogii kadi kaalis e njulaagu to Ostarali, Suwaziland (Eswatini hannde), Angalteer, Amerik, e Israayiil. Bloomberg limtii ngalu makko ko miliyaaruuji 6,09 dolaar e lewru marse 2019, o woni #267 e nder "Index miliyaaruuji". O winnditaama kadi e doggol alɗuɓe 2018 to leydi Angalteer, jaaynde Forbes inniri mo wonde ko kanko ɓuri alɗude e nder leydi Eswatini.

Ƴeew kadi

Diine e nder Eswatini

Daartol Eswatini

Daartol Yahuuda'en nder Mosammbik

Daartol yahuud en e nder Afrik worgo

Daartol yahuud en to Afrik worgo

Tuugnorgal

JTA. "Haa duuniyaaru yahuudu'en Yahuudu'en Swaziland, koo ngam seɗɗa, don mari gikkuuji feere-feere". jta.orgo. Agency telegaraam yahuud en. Keɓtinaama ñalnde 17 sulyee 2019.

WJC. "Swaasilannda". kongres yahuud en winndere.org. Kongres yahuud en winndere. Keɓtinaama ñalnde 17 sulyee 2019.

JVL. "Njillu taariiha yahuudu'en haa Swaziland". defterdu yahuud en.org. Defterdu wirto yahuud en. Keɓtinaama ñalnde 17 sulyee 2019.

Katz, Ɓowɗi. "Swazi, PM Israayiil kawri ngam yaajtinde jokkondiral". sahr.ko.za. Rajo yahuud en to Afrik worgo. Keɓtinaama ñalnde 17 sulyee 2019.

Rutman, Israayiil. "Yahuudiyanke laamɗo mo Swaziland". aish.com. Aish HaTawreeta. Keɓtinaama ñalnde 17 sulyee 2019.