Keagborekuzi I
Dein Keagborekuzi I (jibinaa ko Benjamin Keagborekuzi Ikenchuku Gbenoba ñalnde 29 lewru juko hitaande 1977) ko Dein laamu Agbor, diiwaan aadaaji Najeriya e nder diiwaan Delta, Najeriya. O toɗɗaa ko laamɗo ɓurɗo famɗude e winndere ndee e nder deftere Guinness winnditiinde e hitaande 1980. Ko kanko woni hooreejo duɗal jaaɓi haaɗtirde Ilorin (2006-2015).[1]
| Jinsu | gorko  |
|---|---|
| Ɗuubi daygo | 29 Korse 1977 |
Dein mo Agbor hokkaama kuugal Ordre du Niger, CON diga ardiiɗo lesdi Muhammadu Buhari hawtaade e ɓiɓɓe Ika 5 woɓɓe. Dein ina janngee no feewi, ina heewi hakkille.
Nguurndam gadanal, jaŋde laamɗo
taƴtoKeagborekuzi I jibinaa ko ñalnde 29 lewru juko hitaande 1977, to Agbor, e nder diiwaan Bendel (jooni ko e diiwaan Delta), to leydi Najeriya, e galle Obi Ikenchukwu I e laamɗo debbo biyeteeɗo Grace Ikenchukwu (jibinaa ko Isedeh). Baaba makko hawri e maamiraaɓe makko, ñalnde 29 lewru abriil hitaande 1979. E hitaande 1979, caggal nde baaba makko sankii tawi o sikkaano, tawi omo yahra e lebbi 22, o waɗtaa laamɗo cukalel e nder laamu Agbor.[2] Innde makko, Keagborekuzi firti ko "Hol ko Agbor haali kadi?" Laamɗo cukalel ngel, caggal ɗuum, o artiraa e laana ndiwoowa to leydi Angalteer e hitaande 1981, ɗo o woni fotde duuɓi capanɗe ɗiɗi garooji ɗii. Ngam laamaade laamu nguu, regent gooto laamiima e nokku makko haa hitaande 2001 nde o arti ngam ƴettude laamu laamu nguu. Ñalnde 42 lewru nduu, ñalnde aset 25 lewru juko hitaande 2019, o mawninaama e nder weltaare e yettoore ummoraade e leñol Agbor
E hitaande 2003, o walli e safrude luural hakkunde añɓe ɗiɗo, woni fedde sukaaɓe Agbor-Obi e polis.[3]
O tawtoraama laamɓe woɗɓe e nder leydi makko ɓe kawri e lewru feebariyee 2020 ngam waɗde haɗde golle durooɓe e nder domenaaji maɓɓe caggal nde durooɓe ɓee njani e nokku hee.[4]
E lewru mars 2020, o wi'i Daily Times Nigeria dow laamu maako ɗon hawta bee NAPTIP ngam haɗugo filu yimɓe nder domen maako.[5]
Tuugnorgal
taƴtoAsabor, Ishaq (11 lewru Duujal 2019). "Dein Laamu Agbor: Duuɓi 40 Gila Cukaagu Haa Laamu". Je joggi hoore mako. Keɓtinaama ñalnde 27 lewru Yarkomaa 2021.
"Jaaynde OIF Vol 2 No.6". Fooyre laamiiɗo Grace. 20 sulyee 2018. Ƴeewtaa ko 2 feebariyee 2021.
"ACCORD - Catal Otiris ngam wiɗtooji e binnditagol leydi iwdi & asilo". Ecoi.net (e ɗemngal Almaañ). 13 lewru juko 2007. Ƴeewtaa ko 1 lewru feebariyee 2021.
"Laamɓe Delta ina kaɗa durooɓe jogiiɓe kaɓirɗe e nder domenuuji". Gardiiɗo. 22 feebariyee 2020. Ƴeewtaa ko 1 feebariyee 2021.
François, Chuka (3 mars 2020). "Min mbaɗdat e NAPTIP ngam haɗde njulaagu aadee -Monarch". Jamɗe Naajeeriya. Heɓtinaama ñalnde 1 feebariyee 2021.