Toɓo: Ceertol hakkunde baylitte

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Gorol 21:
 
En kaaliino nafoore nguleeki ...
 
'''Keneeli''' : ko adii fof keneeli ina mballita biimtagol ndiyam. Keneeli leppuɗi nokkuuji gulɗi ina ngadda toɓo so naatii e nokkuuji ɓuuɓɗi. Eɗen mbaawi rokkude yeru e baaruuji hirnaange e worgo (kenal demminaare, njugooru, loowooru …) : ɗi ummii ko to nokkuuji gulɗi, leppuɗi …
 
'''Dunli leɗɗe :''' Mawɓe men ina keewnoo wiyde « leɗɗe ina pooɗa toɓo ». Ngol konngol tuugii ko e teskuya, kono ko teskuya celluɗo, heddii ko faamde hol no dunndu "fooɗirta toɓo". E ko anndaa, dow dunli ina heewi ɓuuɓde. Ko ngool ɓuuɓol wallitaa penndagol ndiyam. Neke eɗen poti hisnude dunli men, ndaro-ɗen e lorde leɗɗe haa keewa.
 
'''Tooweeki (kaaƴe ekn …) :''' so duule kawrii e kaaƴe toowɗe, ɗe toowtat (ɗe ɓeydoo toowde) woni ɗe ɓeydoo ɓuuɓde (dow ɓuri ɓuuɓde e les), nii woni ɗe toɓa (baade ndiyam, walla mbarmballe ekn … ). Ko noon paamraten, kala nokku keewɗo kaaƴe toowɗe, ina heewi toɓooli, kono, ɗuum ko to bannge mo duule ɗee ngardata oo tan, ko ɗoon ndiyam ɗam fof heewi yuppaade. Bannge dumtiiɗo oo, heewi wonde ko joorɗo, sibu duule ɗee ngonata ko e tellitaade, ɗum noon ɓeydoto wulde, toɓo ngoo saaya.
 
'''Ɓallagol geec :''' ko e dow geec ndiyam ɓuri waawde wiimtaade (ɗoo ɓuri heewde ndiyam). So dabbunde naatii, njoorndi ndii ɓurata ɓuuɓde. Ko ɗum tagi e oon sahaa (e dabbunde) nokkuuji daande geec ɓuri waawde toɓeede. Daande geec Nuwaasoot heewaani toɓo dabbunde : tagi ɗum ko waraango ɓuuɓngo (haɗoowo mbiimtam) na heedi ngo (Nuwaasoot) to bannge henndu nduu ummortoo oo, ngoon waraango woni waraango Kanari. Ndiyam ɗam wiimtotaako no feewi ngati ine ɓuuɓi.