Gine: Ceertol hakkunde baylitte

Content deleted Content added
mNo edit summary
No edit summary
Gorol 25:
|}
 
'''Gine''' (e Fulfulde Maasina, '''Lagine'''; e faransiire ''[[:fr:République de Guinée|République de Guinée]]'') ko leydi e [[Afirik]] Hirnaangeeri. Hindi kernidi e leyɗe ɗee ɗoo: [[Sarliyon]], [[Labiriyaa]], [[Koddiwaar]], [[Maali]], [[Senegal]] e [[Gine-Bisaawo]]. Noone laamu mayri ko [[ndenndaandi]] (ko wi'etee kadi repibliiki). Hooreejo leydi ndin ko [[Lansana Konte]] innetee, Hooreejo guwerneman maa ''Permiyee Ministir'' on laatii Lansana Kuyaate gila lewru fabraa'ilu 2007 (caggal murtital jamaa on) haa 20 maayuhu 2008. On tuma Persidan Lansana Konte itti Kuyaate watti [[:fr:Ahmed Tidiane Souaré|Ahmadu Tijjaani Suwaare]].
 
Kapital ngal, e maanaa [[laamorde]] nden, ko [[Konaakiri]], ca'e mawɗe go'o ko wano [[Kinndiyaa]], [[Maamun]], [[Labe]], [[Kankan]], [[Zerekore]] ekn. Mbertudi ndin ko 250.158 km², jamaa on no yona miliyonji 11,5 (2014) haa sappo (anndaaka tigi tigi sabu ko ɗuuɗi e ɓiɓɓe Gine ɓen dogii leydi mun ndin).
Gine laatino kalfaandi [[Faransi]] ittude 1898 (hitaande nanngegol Almaami Saamori Tuuree) haa nyannde 2 ottoombur 1958, nyalaande hettaare Gine nden. Hooreejo leydi arano on ko [[Ahmed Seeku Tuuree]] (1922-1984).
Ɗemngal laamu ngal ko faransi, ɗemɗe leƴƴi leydi ndin ko Sooso, Pular, Maninka, Kisi, Tooma, Berse, Konyagi, Basari, Bajaranke, Baagaa, Lanndumaa ekn. kono ko ɗemɗe tati arane ɗen ɓuretee haaleede.
Gine hino tawaa e kawtite leyɗe wano [[ONU]], [[CEDEAO]], [[UA]].
 
== GINE KONAAKIRI: Maanditaare Jaambareeɓe men... ==
Maanditaare (anniversary) fayɓe waranooɓe nyannde 22 Siilo ɓen ɓadtike. Taw si woodii ko waylii gila Lansana Kuyaate toɗɗaa hooreejo jaagorɓe ɓaawo nde teemeɗɗe fayɓe waraa, waɗtaa haako nyaayaako? Gila Gine heɓti jeytaare e hitaande 1958, Seeku Tuuree laamii, Ginenaaɓe woowti toonyeede waree, tawa hay huunde suusaa ŋaanyaade. Seeku Tuuree wari ko wari koo fow, ɓurɓe ɓee ko Fulɓe toonyanoo waraa, gila annduɓe rewi e marɓe faa e kelɗuɓe buy o wari, haa hannde huunde hinyaaka, lirnyitaaka sakko goɗɗo nyaawee, maaɗum toonyaaɓe yoɓitee…
Maanditaare (anniversary) fayɓe waranooɓe nyannde 22 Siilo ɓen ɓadtike.
Taw si woodii ko waylii gila Lansana Kuyaate toɗɗaa hooreejo jaagorɓe ɓaawo nde teemeɗɗe fayɓe waraa, waɗtaa haako nyaayaako?
Gila Gine heɓti jeytaare e hitaande 1958, Seeku Tuuree laamii, Ginenaaɓe woowti toonyeede waree, tawa hay huunde suusaa ŋaanyaade. Seeku Tuuree wari ko wari koo fow, ɓurɓe ɓee ko Fulɓe toonyanoo waraa, gila annduɓe rewi e marɓe faa e kelɗuɓe buy o wari, haa hannde huunde hinyaaka, lirnyitaaka sakko goɗɗo nyaawee, maaɗum toonyaaɓe yoɓitee…
Gila Lansana Konte ƴetti laamu e hitaande 1984, kanko kadi o warii o toonyii Ginenaaɓe heewɓe, fiikala (although) buy yejjitiino, walla yejinkinike. O lancii cuuɗi e koɗanɗe teemeɗɗe Fulɓe e nder Konaakiri, o raɗike buy e leyɗeele mum’en, tawa haa jooni huunde haalaaka…
E lewru Korse (June), 2006, o imminiino koninkooɓe makko, ɓe warii seppooɓe cappanɗe, hay huunde haalaaka fii ɗum ɗoo kadi…Awa hay gooto nyaawaaka.