Juulirde Atia (Bengali: আতিযাা মসজিদ, Arab: مسجد عطية) ko juulirde jogiinde cuuɗi nay, tawaande e nder diiwaan Tangail to leydi Bangladesh.  Nde mahiraa ko e teeminannde 17ɓiire e jamaanu Mughal, nde woni ko e daande maayo Louhajang fuɗnaange.  Departemaa Arkewolosi leydi ndii toɗɗii ɗum ko nokku reenaaɗo.[1]  Wakere

Atia Mosque
Juulirde
Golle imaaɗe1609 Taƴto
Inditirdeআতিয়া মসজিদ Taƴto
LesdiBanngladesh Taƴto
Nder laamooreDelduar Upazila Taƴto
Jonde kwa'odineto24°11′2″N 89°54′41″E Taƴto
Map

[waylu iwdi]

Juulirde nde, nde woni ko hedde kilooji jeegom (3,7 mi) to fuɗnaange wuro Tangail,[2] woni ko e wuro Atia to Delduar Upazila.

Tariya

taƴto

[waylu iwdi]

 
Juulirde Atia

E wiyde gooto e binndi keɓtinaaɗi e nder juulirde ndee (ko hannde woni e nder galle mooftirɗo leydi Bangladesh), nde mahiraa ko hakkunde 1610 e 1611 caggal iisa.  Ɗum ko e laamu laamɗo Mughal biyeteeɗo Jahangir, nde laamɗo oo rokki Pargana Atia Sayeed Khan Panni, ɓiy Bayazid Khan Panni mo Karatia Zamindari.  Panni yamiri yo juulirde ndee maha, nde mahaa ko e teddungal Shahan Shah Baba Adam Kashmiri, seniiɗo mawɗo Sufiyanke mo Atia maayi e hitaande 1507 caggal iisa, mo mazar (mausoleum) mum woni sara juulirde ndee.  Ina wiyee wonde ɓurɓe moƴƴude e mahooɓe e mahooɓe ko Panni ƴetti golle ɗee.[1][2]

Juulirde ndee bonnii e yerɓo leydi e fuɗɗoode teeminannde 19ɓiire.  E hitaande 1837, debbo njulaagu gooto jeyaaɗo to Delhi ina wiyee Rowshun Khatoon Chowdhurani feewni juulirde ndee.  Nde feewnaama wakkati feere nder hitaande 1909, juuɗe Zamindar Abu Ahmad Guznavi Khan mo Delduar e ballondiral Zamindar'en feere nder nokkuure nde'e woni Wajed Ali Khan Panni mo Karatia.[1][2]

Limtol

taƴto

[waylu iwdi]

 
Atia Mosque

Juulirɗe ɗee ina kawri e geɗe mahdi Mughal e mahdi ɓurndi heewde e sahaa Sultanaat Bengal.  Panni ina joginoo kadi lowre ndiyam mawnde mahaande to bannge hirnaange kompañi oo, ko ɓuri heewde ko ngam ablution.

Yaasi oo juulirde tokosere ina waɗi 18,29m x 12,19m, njaajeendi mum ko 2,23m.  Juulirde ndee ina waɗi suudu juulirde mawndu, ɓuuɓndu, ɓuuɓndu, ina jokkondiri e veranda to bannge fuɗnaange, ina waɗi cuuɗi tati tokoosi dow mum.  Naatirɗe tati gonɗe e fuɗnaange, hakkundeere ndee ina toowi seeɗa e naatirɗe banngeeji ɗiɗi ɗii.

Arches juulirde Atiya ko mbaydiiji nayi.  Suudu juulirde mawndu nduu ina waawi naatde e dame tati ummoraade e veranda.  Yanti heen, ina waɗi dame ɗiɗi banngeeji ɗii fof e nder suudu juulirde e veranda.  Mihrabuuji tati pawaaɗi ina ngoodi e dow mahol kibla.  Koɗorɗe juulirde ɗee nay ɗee ina njogii toowɗe oktagonal pecciraaɗe e diidi mbaylaandi paralel.  Toweruuji banngeeji ɗii, pawaaɗi e toɓɓe keewɗe diisnondiral toowngal, ina ummoo haa dow korniis dow.  E joofnirde cuuɗi ɗii fof ko domeeji tokoosi jogiiɗi paɗe e fawaade e cupolaaji ɓuuɓɗi ɓuuɓɗi e lotus e kalasa finials.[1]

Njawdi

taƴto

[waylu iwdi]

 
Atia Mosque

E nder pinal yimɓe, juulirde Atia ina wiyee juulirde 10 Taka nde laamu Bangladesh yaltini kaalis ৳10 gila 3 lewru bowte hitaande 1978 nde ina waɗi natal juulirde ndee e yeeso mum.[3]

Ñalnde 6 lewru feebariyee 2010, juulirde ndee mawninaama duuɓi 400 e nder duɗal jaaɓi haaɗtirde Shahan Shah, saraaji mum, yoga e yimɓe tawtoranooɓe ɓee, ina jeyaa heen Mohammadu Abdur Razzaque, Khandaker Abdul Baten e Fazlur Rahman Faruque.  Hitaande ndee kadi mawninii bayyinaango Atianama, deftere ko faati e daartol juulirde ndee.[2]