Offa

un gelle nɗer Naajeeriya

Offa un gelle nɗer Diiwal Kwara, Naajeeriya howti e ɗuuɗirka kamano 120,100 jooɗiiɓe ɗer. Gallure nden un annɗiraaɗe ɗun sannya fola luumo, huutiri kaya lambuuji fola gaɗɗun daga pamarun mawnuuɗi indigo e luttuɗe awee.[1] Offa un ɗun annɗiri inaare ndeemal ɗun ƙullu puunaanɗi e masardi kolaati ɗun e naane no ndeesa ɗun nyamdu ke’uɗun ɗun ɗe aslu ɗer geɓal gelle ɗen.[2][3] Diinaaje annɗaɗe ɗe ɗun huutirta un Islaama e Kiristannkore e finna taawaji dinaaju.

Offa
human settlement, town
Laamu inndeOffa Taƴto
LesdinkeejumOffa Taƴto
LesdiNaajeeriya Taƴto
LamordeOffa Taƴto
Nder laamooreOffa Taƴto
Hiiri-weeti pelleUTC+01:00 Taƴto
Jonde kwa'odineto8°8′49″N 4°43′12″E, 8°8′57″N 4°43′15″E Taƴto

Offa un haaɗe lawal girgije ndiiyam daga Laagos nde artuɗe kapital dun leydi Naajeeriya e Offa nastin eɗe lawol piroje ndiiyam koɗun be nyajjina layiwol daga woyla yaari Kano e Nguru. Offa un ɗiɗire gallure ɓurɗe mawgu ɗer diiwal Kwara jottoride ɗer caka Naajeeriya hawti e geogiraafiwal jokkal ɗun8`9N 4`43E.[4] Offa un tiggago e timmingo ɗer ƙarniwal 14th eta ɗe yoruba’en jogal daga Oyo. Ottateɗo ɗer diiwal Osun, Iyana offaɗer diiwal Oyo. Offa nder Kodduwaar (koɗɗuwa un yimɓe daga Offa).

Finnatawaajun Njanngaaɗun taƴto

Ɓe laamu finaatawaajo kakkilanowo (lamiɗo) ɗun ɗi gelle un olofa kanko un ballitowo eɗe lammɓe mawɓe jowee innde mammɓe Asalofa, Essa, Ojomu, samo e Balogun. Ewoodi yemmtere ɗiɗi ejowi nogasje nguure (wuro) fina-taawa. Tun tigguki ɗun gelle ɗen ɗer ƙarniwal shaalingal 14th lamɓe sappoje ɗiɗi e nayi (olotal njoogi) laamu ɗun. Hisaare jergol innɗe maɓɓe e jaaɓaɓeɓe olalomi olatagangan-tiggudo ɗun Offa kannko wari daga Oyo haaɗer Ile-Ife (1392-1442) annɗiraaɗe no Azad’s lamorɗe tokukkuɗe mannitirɗe ɗeɓe ohinoyi ɗun Ebiranko’en (laamu Ebira’en) Dr Ado Ibrahim Atta.

Nassiji taƴto

  1. https://www.citypopulation.de/php/nigeria-admin.php?adm1id=NGA024
  2. https://www.britannica.com/place/Offa-Nigeria
  3. https://steemit.com/patato/@e-bass/potato-species-30635ee7ecf0a
  4. https://sunnewsonline.com/offa-robbery-dpo-narrates-how-robbers-attacked-station/