Nawnaare korona hitande 2019

Nawnaare Korona hitande 2019 (COVID-19) nde anduda hino wawi rabude si ontigi on battike jogiido biddo Nawnaare den(Dupu e korona 2) o rabora Wobbe[1] Biddo nawnaare den hino waawi hebede si tawi tun ontigi battike wondudo e biddo nawnaare den madun si ontigi memii piiji jogiidi nawnaare den madun memugol gitte, kine e hunduko. Fayda biddo nawnare den hino rabira e koyaltata e huduko, kinal madun si tawi ontigi hino doyyude madun illude. kala battido(buri fandude fayda meteer 1,8) hino wawii rabude godo nawnaare den. kono kadi ontigi hino wawii hebude nawnaare den si tawi o memii piiyi marude biddo nawnaare den madun memugol gitte den, kine den, noppi din e si o sodaaki haa labi[2]

Nawnaare korona hitande 2019
emerging communicable disease, atypical pneumonia, class of disease
Laamu inndecoronavirus disease Taƴto
Significant personZhang Jixian, Zhong Nanshan Taƴto
Significant eventCOVID-19 pandemic Taƴto
Has causeSARS-CoV-2 Taƴto
Time of discovery or inventionBowte 2019 Taƴto
Location of discoveryWuhan Taƴto
Health specialtyinfectious diseases, pulmonology, virology, epidemiology, emergency medicine Taƴto
Medical examinationreverse transcription polymerase chain reaction, ELISEA, computed tomography, polymerase chain reaction, COVID-19 rapid antigen test Taƴto
HashtagCOVID19 Taƴto
Has natural reservoirmink Taƴto
Has characteristiccontagiousness, COVID-19 mortality Taƴto
Taarikitimeline of the COVID-19 pandemic Taƴto
Subject has roleacute respiratory distress syndrome Taƴto
Manifestation ofdisease X Taƴto
Handled, mitigated, or managed bytreatment of COVID-19 Taƴto
NCI Thesaurus IDC171133 Taƴto

Ko honto nawnaare den iwiii taƴto

Nawnaare den  ata yiede ko e sare wietede Wuhan e leydi chine e fudaade hitannde 2019. Gila den nawnaare den yehii e aduna o fow . E lewru march hitannde 2020 fodde fi cellal aduna on holiri ko pandemik. Pandemik woni ko nawnaare rabode wonude e aduna on fow. Yesoyo fedde cellal e nder aduna on, Tedors Adnahom Gherbreyesus maaki nawnaare den wonata tun cadelle fii cellal kono memay caldi leydi ndin fow. "Mo kala ka woni fottii tawede fii habudugol e nde nawnaare."

Afrik du Sud taƴto

E lewru Awril hittande 2020 Yimmɓe 1845 joiibe korona e Leydi Afrik du sud. nawnaare den warii yimmɓe sappo e jeetati, tawii yimmɓe 45 selliino feren. Dental fii cellal ka leydi mabbe wii, " jande hollii yimmɓe temedere e 60 hebay nawnaare den e Afrik du sud, kono be fow be nawnidaata.[3]" Fii wantaol yili e nawnaare den sare den uduma gila mars 2020, kaddi presidan Ramaphosa wi'ii e 27 Mars 2020 yimmɓe 10 000 gollay be e cellal imminaama fii seytatagol yimmɓe ben ka galleji fii biddo nawnaare den[4].

Findeeji e ñawndugol ngol taƴto

Nawnaare den ko buuri hewde kon ko durma,wulu bandu,tampere e duppu nde ardata e nde wonde musu jokke, redu dogoru,daade saylode,durma e musu redu. Ko buri kon nawnaare den ko e nder lebbi didi  fenata ka bandu kono gobbe ko nder balde jowi. Naawnaare den si hewi ka bandu hino wawii bonude bandu dun. Si nawnaare tampini ontigi on haa haray koyo nabbe ka laptanie[5].

Doctorube ben ndaray ka nder kinal si tawi ontigi hino wondi e nawnaare den. Ko dun innetee"nasalopharyngeal swag". Nawnaare nden no wawii andeede kadi si a wadii eskaneer  CT. Si goddo no marii biddo nawnaare den e nder bandu makko, be nabete ka loptanie e be potinay e sera kala mo nawnaani nden nawnaare mmadun sida. Ko gonga nini lekki mun alaa, kono yimbe buy ronkay mayude fii nawnaare den si be topitaama no fotiri non.

Watangol yilli taƴto

Fii renagol biddo nawnaare den, ontigi fotii woddaade nawnube ben, hara o yahaali e dulaali hewudi yimbe e wota o naatu e jamaa. Ko dun innetee"distance sociale". Hino sati wonugol e hakude yimbe hara on memidiraani, ko dun wadi watagol mask"mask"(si wona dun murugol hunduko kon e linsere maa wada jungo ngon) e bornagol" gan" no yamira. Kaddi yimbe ben hino fotti sodorade e sabunde maa alkol ko yehi e feccere miniti. Ko fawii e dun, yimbe ben no janna fii wota be memu yesso mabbe ngun e soddagol sonowoo[6].

Hiimoɓe taƴto

  1. World Health Organisation. Naming the Coronavirus disease (COVID-19) and the virus that causes it. Retrieved 31 March 2020.
  2. “Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)-Transmission"www.cdc.gov Retrieved 31 March 2020.
  3. National Department of Health official government COVID-19 support service. Accessed via WhatsApp 0600 123456 on 31 March 2020
  4. SABC NEWS. Special Broadcast. 31 March 2020.
  5. Symptoms of Novel Coronavirus (2019-nCOV" Retrieved 31 March 2020.
  6. “Advice for public.” World Health Organisation (WHO). Retrieved 31 March 2020.